Tej wiosny szczyt IMBA Europe zawitał w południowo-zachodni zakątek Europy, do Portugalii. Szczyt ten zapisał się historii jako wyjątkowy – pierwszy bez śniegu i deszczu. Słońce ożywiało zmęczone zimą ciała, co pozwalało ze zdwojoną siłą uczestniczyć w zaplanowanym programie.
Weekend zaczął się zwiedzania miasta Agueda, oczywiście pod kątem stricte rowerowym. Pierwszym przystankiem były laboratoria, w których testowane są części rowerowe. Tam dowiedzieliśmy się więcej o portugalskim projekcie Bike Value (Portugal Bike Value project by ABIMOTA) oraz zobaczyliśmy co zostaje z części rowerowych po testach.
Pod koniec dnia zawitaliśmy na plac budowy Agueda’s Urban Bike Park. Jest to projekt, który zebrał budowniczych tras z całej Europy, w tym Super Trails Brothers STB z Polski. Mimo że znajduje się w centrum miasta, będzie można w nim spróbować co to znaczy górska ścieżka. Nie planowane jest może dużo kilometrów tras, ale za to będą one miały różny charakter i poziomy trudności. Dzięki tamu każdy będzie mógł znaleźć coś dla siebie i spełnione są założenia projektu – stworzenie miejsca do testowania umiejętności w kontrolowanych warunkach, przed ruszeniem na górskie szlaki.
Sobota i niedziela minęła głównie pod znakiem wykładów, których oferta była w tym roku wyjątkowo ciekawa. Poniżej skrótowo opiszemy wszystkie, jeśli kogoś któryś temat szczególnie zainteresuje, dajcie nam znać.
The Bergslagen Cycling project – Katarina Rönnbacka Nybäck (SE), Bergslagen Cycling project
Projekt regionalny, którego celem jest rozwój turystyki w regionie Örebro. Inicjatywa zaczęła się dzięki dużemu nakładowi pracy i cierpliwości lokalnego lidera – Katariny. Pokazuje że przekonanie lokalnych władz i społeczności wymaga inicjatywy, ale efekty są tego warte, czyli jak sprawić że twoje hobby staje się twoją pracą.
www.bergslagencycling.com
katarina.ronnbacka-nyback@regionorebrolan.se
Price of success? – Ricardo Pinto (POR), Velosolutions / Associação Trilhos de BTT da Madeira
Bardzo ciekawa perspektywa lokalnego rowerzysty na Maderę, czyli w tej chwili jedną z bardziej rozpoznawanych miejscówek Enduro na świecie. Z jednej strony jest to bardzo dobry przykład działań marketingowych prowadzonych przez lokalnych przedsiębiorców. Z drugiej strony pokazuje zagrożenia związane z dużą ilością osób jeżdżących po trasach nie budowanych z myślą o zrównoważonej turystyce. Powstaje coraz więcej nielegalnych tras, które bardzo szybko niszczeją, a jednocześnie coraz bardziej wpływają na lokalny krajobraz.
Dobry marketing tras niezrównoważonych nie jest dobrym rozwiązaniem w długiej perspektywie. Grozi mocną i nieodwracalną ingerencją w środowisko oraz tworzy doświadczenia, których nie można powtórzyć. Szlaki, którymi jeździło się jeszcze rok temu w tej chwili są niejezdne, ale zmieniły na zawsze miejscowy krajobraz. Gdyby te ścieżki budować jako trasy zrównoważone pozwoliłoby to im dłużej przynosić frajdę rowerzystom i zmniejszyć wpływ na zastane środowisko. Przez co w długiej perspektywie przyciągnęłyby więcej turystów.
Business development & partnerships in Scotland – Prof. Geraint Florida-James (SCO), Edinburgh Napier University; Danny Cowe (SCO), MTB Center of Scotland
Świetny przykład tego, jak uczelnie mogą być motorem do rozwoju w sporcie i biznesie. Dzięki ekstensywnym badaniom są w stanie poprzeć dowodami każdy etap rozwoju sportowego i idealnie dobrać program treningowy do możliwości danego organizmu. Co pomaga szkockim sportowcom osiągnąć maksimum swojego potencjału i utrzymać go jak najdłużej bez kontuzji wynikających z przetrenowania. Przy współpracy z przedsiębiorcami naukowcy reagują na potrzeby rynku, sugerują rozwiązania poparte badaniami, umożliwiają łatwiejsze testowanie rozwiązań, pomagają znaleźć partnerów, aby projekty się rozwijały. Jednocześnie pokazują społeczeństwu, że myśląc kreatywnie nie trzeba się ograniczać do opcji oferowanych w tej chwili przez rynek pracy – można samemu stworzyć sobie na nim miejsce.
Przykłady produktów, które powstały/powstają dzięki współpracy:
– kurtka z ogrzewaczem na nerki (Quickfire Racewear)
– SussMyBike, urządzenie monitorujące prace zawieszenia,
– Flaer, urządzenie do automatycznego smarowania łańcucha.
– Isla Bikes, rowery dziecięce zaprojektowane dla dzieci,
– Recyclatech, recycling gumy ze starych opon.
Science – Mountain biking and wildlife; disturbance experiment with roe deer – Martin Wyttenbach (CH), Zurich University of Applied Sciences
Bardzo przydatne badanie pokazujące jak dokładnie wpływa na dzikie zwięrzęta obecność rowerzystów w lesie. Czas reakcji i jej wielkość porównywana z innymi użytkownikami ścieżek – pieszymi oraz pieszymi wyprowadzającymi zwierzęta domowe. Wnioski są na pewno interesujące, z tych bardziej istotnych dla rowerzystów jest to, że wpływamy na zwierzęta najmniej z wymienionych grup (zachowują stosunkowo mały dystans bezpieczeństwa przez stosunkowo krótki okres czasu).
Science & management – Monitoring spatial behaviour of mountain bikers in Portuguese National Parks and its management implications
Ciekawe badanie zachowań społecznych rowerzystów w Portugalii. Ile osób jeździ, jakiej płci, w jakim wieku, jak często wychodzą na rower, po jakich trasach jeżdżą, jak daleko dojeżdżają do miejsca na wycieczkę, a jak daleko na wyścig. Interesujące jest to, że badanie wykorzystało ogólnodostępne dane z serwisów, na które można wrzucać ślady GPS wycieczek. Bardzo dogłębne badadanie, ale do wykorzystania jedynie lokalnie.
Presentation & Panel discussion: Owning and operating bike parks – John Thorpe (UK), Farmer John Bikepark; Iannis Partafyllas (GR), TTL; Duane Butcher (NO), Trakk N Roll
Ciekawy panel dyskusyjny o powstawaniu i zarządzaniu bike park’ami, prowadzony przez jednego z najlepszych na świecie budowniczych tras rowerowych – Marka McClure. John Thorpe (Farmer John Bikepark, UK), Iannis Partafyllas (TTL, GR) i Duane Butcher (Trakk N Roll, NO) opowiadali co ich motywowało do stworzenia tego typu miejsc, jak nimi zarządzają, oraz jakie warunki muszą spełniać, żeby działać jako świetna miejscówka rowerowa. Historia każdego była nieco inna, ale w jednym wszyscy się zgadzali – dobry bike park musi mieć unikalny charakter. Dzięki temu rowerzyści mogą się cieszyć nie tylko dobrymi trasami, ale także klimatem danego miejsca. Często ten charakter po prostu odzwierciedla charakter budowniczego, który stwierdził, że robi się coraz starszy i chce mieć dobre trasy „pod nosem”. I dlatego Farmer Jon to czysty hardcore w surowym stylu (jak John Thorpe), a Trakk N Roll przypomina bardziej singletrack’i (Duane Butcher ewidentnie stawia na flow).
Legalize it! – Paul-Arthur Leduc (FR), Mountain Bikers Foundation
Krótka prezentacja francuskiego programu, który pomaga lokalnym budowniczym tras zalegalizowanie swoich pomysłów. Pokazuje, że nie jest to skomplikowane oraz diametralnie zmniejsza ryzyko zamknięcia powstałych ścieżek (co się na pewno zdarzy jeśli powstałyby nielegalnie).
Inspirujący program, zastanawiamy się czy nie rozpocząć podobnego w Polsce.
Case study community building: Ride Sheffield – Henry Norman (UK), president Ride Sheffield
Sheffield – miasto Steva-a Peat-a, które przeszło transformację z kojarzonego wyłącznie z ciężkim przemysłem na miasto sportów outdoorowych. Przykład na to jak stworzyć społeczność rowerową rozpoznawaną i szanowaną przez osoby z zewnątrz. Otwieranie się na innych, prowadzenie dialogu z innymi grupami korzystającymi rekreacyjnie z danego terenu ułatwia tworzenie/utrzymywanie tras. Można osiągnąć więcej i w o wiele bardziej przyjaznej atmosferze.
Case study community building & trail development: Wienerwald Trails – Patrick Huber (AU), Wienerwald Trails
Próba poradzenia sobie z obostrzeniami prawnymi dotyczącymi poruszania się rowerzystów po ścieżkach węższych niż 2 m. Austriackie rozwiązanie – bike parki.
wienerwaldtrails.at
obmann@wienerwaldtrails.at
Rozwiązanie wydaje nam się kontrowersyjne – jesteśmy za otwieraniem tras otwartych dla różnych grup użytkowników, a nie tylko rowerzystów/pieszych/biegaczy/itd. Ale trudno nam oceniać austriackie rozwiązanie bez pełnej wiedzy o lokalnym prawie, władzach i społeczeństwie.
Outdoor infrastructure planning – Hiking and mountain biking – Martin Wyttenbach (CH), Zurich University of Applied Sciences
Szwajcarski przykład projektowania tras rowerowych oraz szklaków pieszych pod kątem minimalizowania konfliktów pomiędzy różnymi grupami użytkowników ścieżek. W tym celu wykorzystano zebrane dane statystyczne o wykorzystaniu istniejących tras rowerowych i opracowane na ich podstawie modele statystyczne oceniające np. prawdopodobieństwo wyboru danej trasy przez rowerzystów.
Najważniejszym wnioskiem tego warsztatu było to, że do projektowania nowych tras i zarządzania starymi należy używać potwierdzonych danych i modeli, a nie wzorować się tylko na osobistych odczuciach, co niestety bardzo często ma miejsce.
Public affairs & coalition building – Better together – Mark Torsius, IMBA Europe
W Holandii dostęp rowerzystów do tras jest przywilejem udzielanym przez właściciela terenu. Co oznacza, że jeśli chcesz wyjść na rower do lasu (większość terenów leśnych w Holandii jest prywatna), za każdym razem musisz pytać właściciela o pozwolenie.
Kolejny przypadek, że warto współpracować i to nie tylko z rowerzystami. Im większy projekt/problem do pokonania, tym więcej partnerów potrzebujesz, żeby się udało. Jeśli jest potrzeba np. zwiększyć dostępność leśnych ścieżek dla rowerzystów, najlepiej znaleźć wspólny język z dużymi partnerami, którzy mają zaufanie społeczne i polityczną siłę przebicia. Warto też współpracować z uczelniami wyższymi, które mogą podeprzeć pomysły badaniami i statystykami. Wspólnym celem w tym przypadku może być np. bardziej dostępna natura i zdrowsze społeczeństwo.
Poza wykładami były też targi rowerowe – na zdjęciu wyżej przykład słupka z oznaczeniem tras zaprojektowanego przez portugalską firmę Biciway.